Tẩy chay học vẹt!
“Muốn học giỏi phải có “chiêu” học tập riêng của mỗi người ” - Lê Vũ Lâm khẳng định. Với những môn khoa học tự nhiên, bí quyết để học tốt của Lâm và Phúc là: “Phải làm nhiều bài tập và tự giải theo cách của mình để tìm ra các dạng bài... Không đầu hàng trước các bài khó. Giải chưa được thì tìm bạn tranh cãi, nếu vẫn bí mới hỏi thầy cô. Như vậy nhớ rất lâu...”.
Hệ thống các kiến thức đã học là việc cần thiết vì các bài học thường liên quan với nhau. Bất kỳ môn nào nếu lý thuyết được hiểu đến nơi đến chốn sẽ giải quyết bài tập nhanh.
“Cây văn” Phương Quỳnh từ khi vào cấp III đã “cự tuyệt” với văn mẫu. Quỳnh tìm sách của các giảng viên ĐH, đọc và tìm những suy nghĩ của chính mình, luyện cách diễn đạt ý. Với môn sử, địa, Quỳnh đọc qua một lượt để hiểu, ghi lại những ý chính; sau đó tìm thêm sách đọc, so sánh, bổ sung số liệu.
Còn theo Hà, để học tiếng Anh giỏi phải nắm vững ngữ pháp, giải bài tập nhiều. Cách học từ vựng dễ nhớ nhất là nên học theo ngữ cảnh, học từng từ dù dễ thuộc nhưng lại rất mau quên.
Tất cả đều kịch liệt phản đối chuyện học vẹt và cho rằng đó chỉ là cách đối phó với những bài kiểm tra. Muốn thi ĐH cần phải có kiến thức thật sự của mình, phải chịu khó và quyết tâm.
Khắc phục môn học còn yếuBạn nghĩ thủ khoa đâu dễ gì bị bí, nhất là với những môn trong khối thi của mình? Thế mà có đấy. Với Hà: “Môn văn hơi yếu nên thường phải bắt đầu bằng những đoạn viết ngắn. Khi thấy ổn thì viết tiếp những đoạn dài hơn”.
Phúc lại luyện môn sinh học theo kiểu “mưa dầm thấm lâu”, học từng chi tiết nhỏ, nhớ những ý chính rồi học đi học lại nhiều lần cả bài cũ lẫn bài mới... và “thế là nhớ bài thôi”. “Mình hơi ớn khi đụng những sơ đồ, lược đồ của môn địa. Vì vậy, cách duy nhất là mở tập hình vẽ bản đồ, nhìn thật kỹ để ghi vào bộ nhớ những hình ảnh đó” - Quỳnh kể.
Vào năm lớp 12, biết mình còn yếu các môn xã hội, Lâm chỉ “học bình thường” các môn yêu thích và đầu tư thời gian cho các môn xã hội. Để tăng thêm vốn Anh ngữ, Lâm mua các phần mềm Anh văn, sách song ngữ về tự học...
Không thích việc “thầy đọc trò chép”Dù Hà và Phúc “chạy sô” ở các trung tâm luyện thi, Lâm ôn cấp tốc trong một tháng và Quỳnh tự ôn, nhưng mỗi người đều tự tìm cho mình một phương pháp học riêng. Bạn bè trong lớp ưu ái tặng Lâm và Nhân (thủ khoa ĐH Sư phạm, bạn học cùng nhóm) danh hiệu “kình địch”, nhưng cả hai lại thích “học nhóm để cùng thi xem ai làm bài nhanh hơn, ai có cách giải hay hơn...”.
Chẳng ai trong số họ học và luyện thi theo bộ đề: “Bộ đề có vẻ không còn hợp thời khi mà mỗi trường không tự ra đề riêng mà thi theo đề chung của bộ”. Thay vào đó, ngoài sách giáo khoa, mỗi người tự tìm cho mình những cuốn sách tham khảo phù hợp của những tác giả mình yêu thích.
Quan niệm “thầy đọc trò chép” ở phổ thông bị các bạn đánh bật. Hà và Lâm khẳng định chắc nịch: “Tự ghi chép trong quá trình nghe giảng rất có hiệu quả!”. Quỳnh cho rằng: “Nếu nghe giảng rồi tự ghi lại ý chính, mình đã học bài được hai lần. Còn những ý nảy ra lúc đó, mình ghi chú bằng bút chì bên cạnh”.
Phúc nói: “Ba môn toán, hóa, sinh mình học không bao giờ biết chán”. Vậy nhưng kết quả cuối năm học của chàng trai này ở các môn học khác chưa bao giờ làm phiền lòng thầy cô. Phúc cười: “Mình học tập trung có mức độ!”.
Chọn ngành học... kỹ như chọn người yêu!Hà, Quỳnh và Phúc đều ít nhiều chịu ảnh hưởng từ gia đình, thầy cô khi chọn ngành học, trường thi. Trong khi đó cậu thủ khoa ĐH Bách khoa chỉ quyết định sẽ thi vào khoa công nghệ thông tin sau khi... trăn trở: “Mình thích học theo lối tư duy, mà công nghệ thông tin rất cần khả năng tư duy nên mình chọn”.
Phúc cho rằng “phải tự định hướng nghề nghiệp tương lai trước, ít nhất là khi bước vào cấp III, như vậy mới xác định được lối đi cho đời mình chứ”.
Và không ai trong số họ phủ nhận một thực tế “định hướng nghề nghiệp là cần thiết, nhưng hiện nay vấn đề này hầu như không hề thấy ở cấp học phổ thông...”.